Gündelik temizlik esnasında evlerdeki sıradan yüzeysel tozlar ve akarlar pek fazla önemsenmez. Ancak pek bilinmese de bu ev tozu ve ev akarları yaşam alanındaki bireylerin sağlığı için ciddi tehlike riski oluşturmaktadır.
Peki ev tozu - ev akarı nedir? Ev tozu alerjisi nedir? Ev tozunun ve akarların zararları nelerdir? Ev tozu ve akarlarından nasıl kurtuluruz?
İşte cevabı...
Muhtemelen yaygın ev tozunu bir tehditten çok sıkıntı olarak görüyorsunuzdur. Ancak, çok tanıdık olan “rutin toz alma” uygulaması, düzgün bir şekilde yapıldığında hayatınızı değiştirebilmektedir!
Ev Tozu ve Ev Tozu Akarı Nedir?
Ev tozu, çıplak gözle görmesi zor olan, içeri giren veya asılı kalan toprak parçacıkları, giysiler, parçacıkların atmosferik birikimi, saç, lifler (yapay ve doğal), küfler, polen, alerjenler, bakteriler, virüsler, eklembacaklılar, kül dahil olmak üzere çok sayıda kaynaktan gelen maddelerin heterojen bir karışımıdır. İs, hayvan kürkü ve tüyü, duman, deri parçacıkları, pişirme ve ısıtma artıkları ve diğerlerinin yanı sıra yapı bileşenleri ev tozunu oluşturur (1).
Ev Tozu Alerjisi ve Ev Toz Akarı Alerjisi Nedir?
Ev tozu veya ev tozu akarı alerjisi, genellikle ev tozunda yaşayan küçük böceklere karşı oluşan alerjik bir reaksiyondur. Toz akarı alerjisinin belirtileri arasında hapşırma ve burun akıntısı gibi saman nezlesinde sık görülen belirtiler bulunur. Toz akarı alerjisi olan birçok kişi aynı zamanda hırıltı ve nefes almada zorluk gibi astım belirtileri de yaşar (2).
Toz akarı alerjisi olan kişiler genellikle en çok kendi evlerinde veya diğer insanların evlerinde sorun yaşarlar. Toz akarları çıplak gözle zar zor görülebilen küçük organizmalardır. Evin tozunu ve havadaki nemi beslerler. Bunlar en yaygın ev içi alerjenlerden biridir ve semptomlar yıl boyunca mevcut olabilir. Alerjik rinitin yanı sıra ev tozu akarı alerjisi de astımı tetikleyebilir ve egzamanın alevlenmesine neden olabilir (3).
Ev Tozu ve Ev Tozu Akarlarının Zararları Nelerdir?
Havadaki toz partikülleri sadece hava yoluyla bulaşan hastalıkların yayılması için bir araç değildir. Aynı zamanda birçok alerjik, nörolojik ve solunum reaksiyonunun da ana nedenidir. Çünkü toz tipik olarak bakteri, virüs, küf, hayvan tüyü, toz akarları ve polen gibi biyolojik kirleticileri içerebilir . Ne yazık ki bu listenin sonu değil. İşte ev tozunda bulunabilecekler listesiVOC'ler, kokulu ürünlerde, temizlik ve kişisel bakım ürünlerinde, boyalarda ve diğer yapı malzemelerinde bulunan endokrin bozucu, organlara zarar veren, kanserojen kimyasallardır (4).
- SVOC'ler, toza binen kokusuz kimyasallardır. Üstelik bunlar kanser, üreme sağlığı, tiroid ve endokrin bozulması, astım, obezite, metabolik sendrom, insülin direnci ve nörolojik disfonksiyon ile ilişkilendirilmiştir (5).
- Ağır metaller (6).
- Ftalatlar, bunlar yumuşak plastiklerde, vinil döşeme ve duvar kağıtlarında, yiyecek kaplarında, çocuk oyuncaklarında, çamaşırhane ürünlerinde, oda spreylerinde, kokulu mumlarda, kişisel bakım ürünlerinde, pişirme kaplarında ve temizlik ürünlerinde bulunabilirler (7).
- BPA, sert plastiklerde, teneke kutu astarlarında, çocuk oyuncaklarında, tuvalet kağıtlarında, peçetelerde, kağıt havlularda, kozmetik ürünlerinde, teneke kutu kapaklarında vb. bulunabilir (8).
- Alev geciktiriciler, döşemeli mobilyalarda, çocuk pijamalarında, bebek ürünlerinde, perdelerde, halılarda, kilimlerde, elektronik cihazlarda ve yalıtımda bulunabilir (9).
- PFAS ve PFC’ler, yapışmaz tencere, patlamış mısır poşetleri, pizza kutuları, su itici giysiler, kamp malzemeleri vb. ürünlerde leke tutmaz ve yapışmaz özellikte bulunabilir (10).
- Pestisitler (11).
Ev tozu, bu toksinler için bir mıknatıs gibi davranır, onları küçük parçacıklarına çeker ve mobilya, yatak takımı, halı vb. çeşitli yüzeylerde biriktirir.
Ev Tozu ve Ev Tozu Akarları En Çok Nerede Bulunur?
Ev tozu akarlarının en çok bulunduğu yerler mevcuttur. Özellikle bu alanların tozunu alırken dikkat edebilirsiniz.
- Perdeler – Perdelerinizdeki çıtalar toz için en önemli toplanma noktalarıdır, bu nedenle her çıtanın arasını sildiğinizden emin olun.
- Elektronik — Toz, elektronik cihazlarınız için kötü bir haberdir ve bilgisayarların, televizyonların ve video oyun konsollarının üzerinde ve arkasında birikebilir. Elektrikle çalışan her şeyin düzenli olarak tozu alınmalıdır.
- Tavan vantilatörleri ve aydınlatma armatürleri — Toz ve onu oluşturan her şey havada yüzdükçe, mevcut yüzeylere yerleşmeye başlarlar. Bu, tavan vantilatörlerinizin ve aydınlatma armatürlerinizin ilk önce kaplanacağı anlamına gelir.
- Kapıların, pencerelerin ve dolapların üst kısımları — Yine bu yüksek yüzeyler gözden veya gönülden uzak olabilir ancak topladıkları toz miktarı endişe verici olabilir.
- Döşeme – Toz akarları, evcil hayvan tüyleri ve ölü deri döşemeli mobilyalarınıza, perdelerinize ve yatak takımlarınıza girebilir.
- Süpürgelikler ve halılar
Ev Tozu ve Ev Tozu Akarları Nasıl Temizlenir?
Ev tozu ve akarlarının ne olduğunu, ev tozu alerjeni ve zararlarından bahsettik. Peki ev tozu ve ev tozu akarlarından nasıl kurtuluruz? Ev tozu ve ev tozu akarları nasıl temizlenir? Gelin beraber bakalım...
Ev tozu ve ev tozu akarlarından kurtulmak için doğru ürün ve aletleri kullanmak çok önemlidir.
Ev Tozu ve Ev Tozu Akarlarını Temizlemenin En İyi ve Güvenilir Yolları
- HEPA Filtreli Elektrikli Süpürgeler - Bu cihazlar ev tozunun ve akarların en kötü düşmanıdır. Evinizi düzenli olarak HEPA filtreli elektrikli süpürge ile temizleyin. Özellikle yatak odası ve oturma odası gibi fazla zaman geçirdiğiniz yerlere önem verin. HEPA filtreli elektrikli süpürgeleri sadece zemin süpürme aleti olarak görmeyin. Bu alet zemin, duvar, tavan ve mobilyalar dahil tüm yüzeyler için harika bir toz alma aracıdır. HEPA filtreli elektrikli süpürgeler hakkında detaylı bilgi için konu hakkındaki bloğumuzu okuyabilirsiniz. Yazıya ulaşmak için tıklayın.
- Mikrofiber Bezler ve Mikrofiber Moplar – Bu bez türleri küçücük parçacıkları alıp tutma konusunda harika bir iş çıkarırlar. Üstelik sert kimyasallar kullanmadan mikropların %99'unu mekanik olarak yok ediler. Pureal Mikrofiber bezi s plit teknolojisiyle üretilmiştir. Tüm kiri ve tozu içine hapseder. Pamuktan 3 kat, ipekten 2 kat ve insan saçından 100 kat daha incedir. Liflerin sıkı yoğunluğu, benzersiz emiş gücü ile ağırlıklarının 7 katı kadar suyu tutabilir. 400 GSM yapısıyla sıradan mikrofiber bezlere göre 2 kat daha yüksek emiş gücüne sahiptir. Kenarsız yapısıyla yüzeylere karşı çok hassastır. Asla çizmez ve bezin tüm alanında kullanım sağlar. Ürüne ulaşmak için tıklayın.
- Hava Temizleme Cihazları — Yüksek kaliteli hava temizleyicileri, genel iç mekân hava kalitesini iyileştirir. Hava temizleme cihazları evinizdeki havayı HEPA filtreden geçirerek size temiz bir hava sağlayan cihazlardır. Bu anlamda oldukça önemlidir. Hava temizleyicilerinizi 7/24 çalıştırabilir ve evinizdeki tozların yakalanmasını sağlayabilirsiniz.
Peki Ya Toz almak?
En Kolay ve Güvenilir Ev Tozu Nasıl Temizlenir - Alınır?
Toz almanın sıklık evinizin bulunduğu yere göre de değişebilir. Ancak özellikle ev tozu akarı ve ev tozu alerjisi olan bireylerin bulunduğu evlerde günlük veya gün aşırı tozların alınması oldukça önemlidir.
Tozu alırken her zaman yukarıdan aşağı doğru temizlik yapın. Aşağıdan yukarıya doğru temizlik yaptığınızda, yüksek yerlerden gelen tozlar temizlediğiniz yere yerleşeceği için tozu tam anlamıyla temizleyemezsiniz. Yukarıdan aşağıya temizlik bu sorunu ortadan kaldırır. Yukarıda sıraladığımız gizli alanları unutmayın! Ö
Öncelikle HEPA filtreli elektrikli süpürge ile başlayan ve tüm alanı süpürün. Ardından Pureal Doğal Çok Amaçlı Temizleyiciyi yüzeylere püskürtün ve Pureal Mikrofiber bez ile temizleyin.
Dilerseniz kova ve paspas yöntemini de kullanabilirsiniz. Bunun için bir kovayı su ile doldurun ve içine 1 - 2 çay kaşığı Pureal Çok Amaçlı Tüm Ev Temizlik Konsantre'si ekleyin. Pureal Mikrofiber Bezi kovaya daldırın ve suyunu iyice sıkın. Ardından tüm alanları temizleyin. Özellikle toz birikiminin olduğu alanları yoğunlaşın. Son olarak dilerseniz başka bir bezle üzerinden geçebilirsiniz.
Pureal tüm ev temizliğinde kullanılabilen, en hassas kişilerin dahi güvenle kullanabildiği, %100 doğal içeriğe sahip temizlik ürünleri üreten bir markadır. İçeriğinde hiçbir alerjen bulunmaz ve AOEC'nin belirlediği 638 astmajenden (astım tetikleyici) hiçbirini içermez. VOC-Free ürünlerdir. Yani VOC (zararlı gaz) salınımı yapmaz ve evinizin havasını kirletmez. Ev tozu alerjisi olan bireylerin yaşadığı evlerde güvenle kullanılabilir.
Ev Tozunu Azaltmak İçin Birkaç Önemli İpucu
1. Nem Seviyisini Kontrol Edin - Nem seviyelerini %40 veya daha düşük bir seviyede tutmak, evinizin nemi seven toz akarlarına karşı daha az misafirperver olmasına yardımcı olabilir. Nem ölçerler oldukça uygun fiyatlı olarak edinebileceğiniz cihazlardır.
2. Filtreleri Değiştirmeyi Unutmayın - Isıtma, klima, hava temizleme ve aspiratör ünitelerindeki hava filtreleri kiri, toz akarlarını ve evcil hayvan tüylerini yakalayabilir. Bunları düzenli olarak değiştirmek, toz birikmesini önlemeye yardımcı olabilir ve evinizdeki havanın daha kolay solunmasını sağlayabilir.
3. Evcil Hayvanınızın Düzenli Olarak Tarayın - Evcil hayvan kepeğine alerjiniz olmasa bile, evcil hayvanlarınızı bakımlı tutmak evinizdeki toz ve toz akarlarının miktarını azaltmaya yardımcı olabilir.
4. Evi Düzenli Tutun - Dağınıklık çok önemli görünmeyebilir ama toz çok çekicidir. Eviniz ne kadar düzenli olursa tozların birikebileceği yerler o kadar az olur.
5. Yatak Takımızını Düzenli Olarak Değiştirin - Toz akarları, evcil hayvan kepeği ve ölü deri (tozda yaygın olarak bulunan üç şey) yatağınızda birikebilir. Çarşaflarınızı ve yorganınızı haftalık olarak yıkamak, evinizde bulduğunuz kirletici madde miktarını azaltmanıza yardımcı olacaktır.
Sources - Kaynakça
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK568957/
2. https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/dust-mites/symptoms-causes/syc-20352173
3. https://acaai.org/allergies/allergic-conditions/dust-allergies/
4. https://www.epa.gov/indoor-air-quality-iaq/what-are-volatile-organic-compounds-vocs
5. https://www.epa.gov/east-palestine-oh-train-derailment/what-are-svocs-and-vocs
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4144270/
7. https://www.cdc.gov/biomonitoring/Phthalates_FactSheet.html
8. https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/expert-answers/bpa/faq-20058331
9. https://www.niehs.nih.gov/health/topics/agents/flame_retardants/index.cfm
10. https://www.epa.gov/pfas/pfas-explained
11. https://www.epa.gov/minimum-risk-pesticides/what-pesticide
İlginizi çekebilir: Kaçınılması Gereken Kimyasallar: Formaldehit | Kaynağını Evinizden Uzaklaştırın